Analyse Ajax - Bayern Munchen (1995)

Ik liep toevallig tegen deze wedstrijd op en het leek me ontzettend interessant om deze wedstrijd te analyseren. Zeker gezien ik die periode van Ajax niet heel bewust heb meegemaakt en allerlei verhalen over de fantastische historie de ronde doen. Ik ben eens gaan onderzoeken of een aantal statements die vaak gemaakt worden waar zijn en hoe Ajax in die tijd het spel speelde.
Interessant is dat ik voorstander ben van het 4-3-3-systeem met 1 controlerende middenvelder en 2 aanvallende middenvelders. Ajax speelde, volgens alles en iedereen, in die tijd 3-4-3. In een eerdere post heb ik al aangegeven dat 3-4-3 het enige andere alternatief voor 4-3-3 zou kunnen zijn, aangezien op het middenveld altijd de 'punt naar achter' aanwezig moet zijn. In het team dat in 1995 de CL won was dat Frank Rijkaard. Zoals altijd kijk ik in eerste instantie altijd naar hoe het elftal 'staat'.

Centrale verdediger Danny Blind krijgt de bal aangespeeld van keeper van der Sar. Je ziet duidelijk dat Munchen met 2 spitsen speelt en dus speelt Blind de vrije rechtsback Reiziger in. Ook kun je zien dat Ajax met 3 verdedigers speelt:



Reiziger ontvangt de bal. Op het middenveld staat rechtshalf R. de Boer, controlerende middenvelder Rijkaard en linkshalf Seedorf, die erg ver ingezakt is:



Reiziger kiest er voor om rechtsbuiten Finidi in te spelen. Voorin zie je dat de nummer 10 Litmanen net zo diep staat als spits Kanu. Overmars is de linksbuiten:



Ajax speelt in deze wedstrijd erg direct. Steeds komen of Kanu of Litmanen in de bal om als aanspeelpunt te fungeren. Deze spelers worden bijna altijd gezocht, ook wanneer het met een lange bal moet. Daar achter staan dan de linkshalf, de controleur en de rechtshalf om de afvallende bal op te pikken.

Bij het volgende moment begint Ajax weer van achteruit met de opbouw via centrale verdediger Blind. Weer staan er 3 verdedigers tegenover 2 spitsen:



Uiteindelijk gaat de spits van Munchen druk zetten, waarop Blind de vrije linksback Bogarde in speelt. Op het middenveld zie je duidelijk de drie middenvelders Seedorf, Rijkaard en (de schaduw van) de Boer:



Linkshalf Seedorf laat zich inzakken zodat hijzelf aanspeelbaar wordt maar ook de passlijn naar voren opengezet wordt. Bogarde kiest er voor om van de ruimte die Seedorf gemaakt heeft gebruik te maken en speelt de spits in:


Spits Kanu neemt de bal aan. Weer zie je dat het middenveld goed georganiseerd is met 3 man: Seedorf (die nog op de positie van hiervoor staat), controleur Rijkaard en de Boer. Ook zie je dat nummer 10 Litmanen ontzettend diep staat:



Kanu verliest de bal en daarmee is deze aanval ten einde gekomen. Zoals ik altijd probeer aan te geven is het spelen met een nummer 10 alleen mogelijk wanneer je 3-4-3 speelt. Wanneer de extra middenvelder er niet geweest zou zijn zouden de Boer en Seedorf bij balverlies tegen 3 middenvelders van Munchen hebben moeten spelen. Tegenwoordig staat de nummer 10 nog steeds zo diep als Litmanen hier staat, met 2 controleurs er achter. De 4 verdedigers staan dan tegenover 2 spitsen en op die manier is het dus erg lastig om druk te zetten bij balverlies.

Dan een nieuwe aanval van Ajax. De opbouw begint weer van achteruit, met 3 man:



Blind speelt rechtshalf de Boer in. Naar mijn smaak staat controleur Rijkaard te ver weg, blijkbaar vindt hij dat zelf ook, want hij gaat lopen om positie te kiezen:


Deze opbouw is een goed voorbeeld van het directe spel van Ajax. De boer twijfelt geen moment en speelt meteen aanspeelpunt/nummer 10 Litmanen in de diepte in. De verdediger van rechtsbuiten Finidi gaat zijn medespelers helpen, en dus loopt Finidi diep zodat hij aanspeelbaar is:



Litmanen controleert de bal en probeert de bal mee te geven aan Finidi:


Finidi geeft op zijn beurt een voorzet die wordt geblockt. De afvallende bal is op zo'n moment erg belangrijk. Rechtshalf de Boer staat daar om de bal op te pikken. Rijkaard is zelfs voorin te vinden zodat Ajax op dat moment zonder controleur speelt en met 5 aanvallers speelt. Linksbuiten Overmars staat ver naar binnen. Ajax kiest er dus niet voor om op het middenveld positiespel te spelen, maar om direct en opportunistisch de bal in het strafschopgebied te krijgen. Rijkaard is een goede kopper, dus daar is wel wat voor te zeggen:


De Boer kan de bal voorzetten, Rijkaard wenkt:


Naast opportunistisch is dit ook risicovol, want wanneer de bal weggewerkt zou worden zouden er 6 man van Ajax voor de bal staan en het achterin volledig open liggen voor de counter. De Boer kiest er voor om even in te houden en de klassieke bal binnendoor te geven op de diepgaande rechtsbuiten Finidi:


Dit is een veel betere keuze. Wanneer de bal niet goed zou zijn zou de Boer er zelf nog staan om rugdekking te geven aan zijn eigen bal en zouden er in plaats van 6 'maar'  5 man voor de bal staan. De bal is echter precies op maat en daardoor ontstaat een gevaarlijke situatie, want er zijn 4 man van Ajax in het strafschopgebied om de voorzet er in te werken:


De voorzet is echter niet goed en wordt weggewerkt. Doordat er veel spelers van Ajax voor de bal staat ligt de counter op de loer:


De bal werd gecontroleerd naar de spits van Munchen getrapt. Wanneer controleur Rijkaard niet was meegegaan had hij die pass kunnen onderscheppen. Verder was er niemand aanspeelbaar van Munchen. Ook zie je het probleem van het spelen met 3 verdedigers. Blind moet rugdekking verlenen aan backs/mandekkers Reiziger en Bogarde, maar daardoor komt aanvallende middenvelder Scholl van Munchen aan de zijkant vrij:


De spits van Bayern kaatst uit op de andere spits en die geeft de diepe bal op Scholl. Hierdoor komt centrale verdediger Blind in een 1 tegen 1 situatie, en dat moet je achterin altijd zien te voorkomen. Wanneer je met 2 centrale verdedigers en 2 (opkomende) backs speelt is het makkelijker om in deze situatie Scholl buitenspel te zetten:



Blind doet het vervolgens slim (en Scholl minder slim), door Scholl de ruimte te geven en te wachten op versterking:



Scholl kiest er (te laat) voor om Blind toch maar te proberen te omspelen:



Dit lukt en Scholl kan een voorzet geven. Doordat hij eerder treuzelde zijn er echter genoeg mensen van Ajax terug. Bovendien is zijn voorzet slecht en belandt de bal in de handen van keeper van der Sar:



Toch legt Bayern op deze manier wel de zwakte van Ajax bloot.

Een ander veelgehoorde discussie is de discussie over buitenspelers. Ajax zou deze spelers niet meer hebben/opleiden. Dit wordt dan vaak gepareerd door te zeggen dat de klassieke buitenspelers bijna niet meer te vinden zijn. 'Klassieke' buitenspelers waren dan de buitenspelers ala Piet Keizer, Marc Overmars en Finidi George. 'Spelers met het krijt aan de schoenen'. Ik ben in deze wedstrijd daar extra op gaan letten en ben tot een schokkende conclusie gekomen. Finidi is deze wedstrijd misschien 2 keer 'buitenom' gegaan en is 1 of 2 keer door een pass binnendoor (uit het voorbeeld) diep gestuurd. De rest van de tijd staat hij ver naar binnen. Linksbuiten Overmars ging 9 van de 10 keer binnendoor en heeft in de hele wedstrijd misschien 1 voorzet van de achterlijn gegeven. De 'klassieke buitenspeler' is wat mij betreft dan ook een fabel. Sulejmani houdt op dit moment bij Ajax het veld breder dan Finidi en Overmars deze wedstrijd met z'n tweeën. Een paar 'bewijzen':






Dat dit niet slecht hoeft te zijn bewijst Finidi die hier de prachtige 2-1 maakt:


Nog een voorbeeld:



Natuurlijk zijn er ook genoeg momenten waarin ze het veld wel breed houden, maar ze speelden niet anders dan Sulejmani of Suarez op de rechterflank bij Ajax. Discussiëren over de kwaliteit van spelers kan altijd, maar dan kom je weer terecht bij de opleiding/scouting, en ligt het dus niet aan een bedenksel als dat buitenspelers een 'uitstervend ras' zouden zijn. Ze zijn gewoon te maken.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten