zone-verdediging

In mijn vorige post had ik het over de zone-verdediging van Atletico die naar mijn mening te weinig 'linies/zones' had. Uit dezelfde wedstrijd neem ik een paar voorbeelden van Barcelona. Bij Barca kun je wél meerdere linies zien, wat het ook makkelijker maakt om druk te zetten.

Het eerste voorbeeld komt uit in de 6e minuut. Atletico heeft de bal en probeert positiespel te spelen. Barcelona verdedigd en op dat moment bestaat het elftal uit 7 linies, waarbij ze er nog 4 voorbij moeten. Wanneer centrale verdediger Pique ook nog naar de komende aanvaller stapt zijn het er zelfs 8:



 Er is een hele duidelijke reden waarom er zoveel mogelijk linies gecreëerd moeten worden. Wanneer de tegenstander met meerdere linies te maken heeft is het lastiger om openingen te vinden, het vereist veel creativiteit. Er vanuit gaande dat veel teams niet op die manier spelen en trainen, zijn ze dit dus niet gewend. Omdat ze het niet gewend zijn lijden ze eerder balverlies. Wanneer een ploeg dit heel goed beheerst, lijkt het soms net alsof het amateurs zijn. Real Madrid was 'slecht' tegen Barcelona en ook Atletico Madrid was 'slecht' tegen dit Barcelona. Voor mij is niet interessant wie slecht was, maar waarom. Atletico (en ook Real niet) was niet slecht omdat ze een slechte dag hadden of iets dergelijks, maar omdat ze veel foute passes gaven dóórdat ze onder druk stonden.

Druk van een tegenstander die jaagt, druk van het goede kantelen van Barcelona en daardoor het vaak moeten spelen tegen meerdere tegenstanders en druk van de vele linies waarin Barcelona dit doet. Wanneer een pass niet 100% zuiver gespeeld wordt, is er onderweg wel een speler van Barcelona die de pass kan onderscheppen. Is het niet de eerste (linie), dan is het wel de tweede (linie) die er 5-10 meter achter staat en dus iets meer tijd heeft om te anticiperen.

Wanneer er 7 of 8 linies gemaakt worden in het veld, heeft de tegenstander dus al 7 of 8 mensen in de lengte (!) van het veld nodig om er door te komen. Gezien de meeste ploegen met 4 verdedigers op lijn spelen, is dit al niet meer mogelijk. En dus dwing je de tegenstander, door het maken van zoveel linies, tot het geven van een risicovolle pass, of de lange bal (overslaan van linies).

Nu een voorbeeld van Atletico waarin ik nog een keer het probleem van weinig linies, niet kantelen en het niet doordekken mee laat zien. Barcelona is bezig met de opbouw en centrale verdediger Abidal speelt andere centrale verdediger Pique in. Atletico speelt met 4 verdedigers, 4 middenvelders en 2 spitsen. Één van de twee spitsen heeft zich in laten zakken om controleur Busquets te verdedigen. Daar achter de twee linies van het middenveld en de verdediging:


Op het moment dat Pique de bal ontvangt besluit de 2e spits om druk te gaan zetten. Let goed op de linies er achter, die blijven staan. Aanvallende middenvelder Xavi kijkt al om zich heen om te zien waar hij ruimte heeft om straks aangespeeld te worden:


 Je kunt nu al aan zien komen dat die spits meters gaat maken voor niets. Die spits is dus niet bijster slim, helemaal niet omdat hij ook nog eens de route terug naar Abidal af gaat schermen, terwijl Abidal natuurlijk al gedekt is door de andere spits. De middenvelder van Atletico zie je weer twijfelen:' Moet ik mijn linie verlaten om helpen druk te zetten of moet ik in mijn linie blijven?':


 Door die paar seconden twijfel is hij in wezen al te laat, want Xavi heeft dan de bal al ontvangen en is naar voren gedraaid en staat hij er dus niet kort genoeg op om druk te zetten. Nu komen er echter een paar dingen bij elkaar, waardoor Atletico het totaal niet meer weet.
1. Doordat de andere centrale middenvelder van Atletico niet automatisch doordekt maar eerst zijn tegenstander moet 'overgeven' aan de speler er achter, komt controleur Busquets helemaal vrij:



 2. Hij heeft dit probleem doordat spits Messi is ingezakt naar het middenveld. Omdat Atletico met vaste linies speelt en er dus geen centrale verdediger mee gaat twijfelt de centrale middenvelder van Atletico of hij moet doordekken. De centrale verdedigers van Atletico dekken lucht:


Xavi kan hierdoor controleur Busquets in vrije positie aanspelen. De centrale middenvelder van Atletico geeft iemand op zijn falie. Ik denk dat hij kwaad is op de spits, omdat die druk ging zetten terwijl hij waarschijnlijk de opdracht had om in de opbouw controleur Busquets op te vangen. Als je goed kijkt, kun je zien dat er geen probleem was geweest wanneer hij gewoon door had gedekt, want achterin kan één van de twee centrale verdedigers wel een man opvangen:



Ook hier is weer hetzelfde probleem als met 8 van de 10 andere ploegen. Trainers zijn te bang om mensen door te laten dekken/schuiven waardoor een ander team die dat wel durft altijd in het voordeel is. Atletico is hierdoor overal een paar stappen te laat en zullen veel mensen van de zijkant  zeggen dat ze 'slecht' waren, of niet 'fel' genoeg. Dit heeft niets met mentaliteit of het niet willen van de spelers van Atletico te maken (de spits loopt zich nota bene de longen uit zijn lijf!), maar met tactiek en kwaliteit.
Het probleem blijft zich voordoen, omdat de centrale verdedigers weigeren door te stappen. Hierdoor vormt er zich op het middenveld wéér een 2 tegen 1 situatie in het voordeel van Barcelona:



 Verdedigen doe je dus door zoveel mogelijk linies te creëren en zo kort mogelijk op elkaar te spelen. Dan moet je het moment kiezen waarop je druk gaat zetten. Bij Atletico zijn daar of geen afspraken over gemaakt, of de spelers doen waar ze zelf zin in hebben op het veld (ik denk het eerste). Zo zet Barcelona meteen bij balverlies druk en weet iedereen dat er overal op het veld doorgedekt wordt, waardoor ze niet hoeven om te kijken of spelers 'over te geven'.
Kijken we in Nederland, dan is het Ado den Haag van John van den Brom het enige team dat er op dit moment in slaagt om veel linies te creëren en van daar uit druk te zetten. Ado doet dit, anders dan Barca, echter wel pas vanaf eigen helft. Dit komt waarschijnlijk doordat Ado te maken heeft met betere tegenstanders en Barca vaak al de bovenliggende partij hoort te zijn.

Update:

Atletico heeft een ingooi. Al bij de ingooi staan alle spelers van Barcelona in hun 'eigen linie'. Ze staan allemaal schuin achter of voor elkaar, en allemaal een meter of 5 van elkaar af waardoor ze met elkaar een soort 'grid' vormen waardoor ze bij het nemen van de ingooi altijd iemand dicht op de bal hebben staan. Er is niet 1 linie, of 2, of 3, het zijn er 7 (verdedigers niet meegeteld):




De bal wordt ingegooid en belandt ergens in het 'grid'. Op het moment dat de bal 'landt' sluit het grid zich en kan de tegenstander geen kant op:



Positiespel uitgevoerd

Positiespel gaat om het creëren van mogelijkheden voor de speler met bal. Hoe meer mogelijkheden, hoe moeilijker het is om een (de goede) keuze te maken. Daarom is het met name in de beginfase heel belangrijk om spelers veel vertrouwen te geven, want ze zullen waarschijnlijk relatief veel fouten maken. Wanneer spelers echter eenmaal juiste keuzes gaan maken, wordt het voor een tegenstander bijna ondoenlijk om een bal te veroveren. Dit is een waarheid die geldt voor de top en voor de laagste amateurs, zowel bij de senioren als bij de jeugd.

Geeft een speler een verkeerde pass en leidt dit tot balverlies, dan moet de speler de mogelijkheid hebben om de volgende keer voor dezelfde keuze te komen staan om weer een beslissing te kunnen nemen. Wellicht is het dan nog niet de goede keuze of maakt de speler dezelfde fout. Hoewel dit, uiteraard, niet tot in het oneindige door kan gaan is het allerbelangrijkste onderdeel dat een speler niet negatief benaderd mag worden na een foute keuze. Dit leidt in de toekomst namelijk tot het niet maken van keuzes (bal naar voren trappen, bal terugspelen, egoïstisch spel). Een foute keuze van een speler moet leiden tot een correctie van de trainer. Correctie betekent in dit geval uitleggen welke keuze dan wél gemaakt had moeten worden en, zoals gezegd, niet in het negatief benaderen van de reeds gemaakte keuze.

Dit valt te perfectioneren door er elke training aandacht aan te besteden. Ik heb op mijn training standaard pass-oefeningen (al dan niet verwerkt vanuit posities) en/of positiespel en/of afronden vanuit positiespel op het programma staan. Je zult zien dat spelers snel betere keuzes gaan maken, wanneer je als trainer maar positief blijft en de goede keuzes blijft herhalen.